‘En dan ga je je huis bouwen. Een mooi huis. Heel hoog. Met stenen muren. Geen houten barak. En 't zal er vol vliegen zitten. Je kinderen stuur je naar school. Dat ze iets leren en echte mensen worden.’
DE EMIGRANTEN, een tragikomedie van het zuiverste water, schrijnend realisme en bijtende humor
van Slawomir Mrozek
De Emigranten speelt zich af in de kelder van een groot flatgebouw op oudejaarsavond. Iedereen in het gebouw viert feest, op twee enkelingen na. In de kelder bevinden zich twee emigranten: de intellectueel AA die om politieke redenen zijn land ontvluchtte en nu nadenkt over zijn toekomst en de arbeidster XX die geld wil verdienen om haar familie een betere toekomst te kunnen schenken. Samen discussiëren ze over hun lot.
De Emigranten wordt beschouwd als één van de hoogtepunten uit Mrożeks carrière. Het stuk gaat over de integratie- en aanpassingsmoeilijkheden die mensen ondervinden in een vreemd land, maar ook over de onmacht van de intellectueel over zijn lot en de emotionele binding van de arbeider met haar bezit.
Buda Staging Performance en Match Support hadden – parallel met de grote draagwijdte van Mrozeks sociale portret – grootste plannen met De Emigranten om zoveel mogelijk mensen naar het stuk te lokken. Het was echter de vraag of de reclame zou werken, en of het geen illusie was dat het stuk arbeidsmigranten zou aanspreken. Het gaat over de arbeidsmigrant en de arbeidsmigrant kwam gelukkig kijken.
Het was mooi om te zien dat ondanks de moeilijke dialoog in het theaterstuk en de koude omgeving (de heaters lieten ons helaas in de steek), het stuk van Morozek echt binnen was gekomen. Herkenbare emoties van heimwee en zich een tweederangsburger voelen in combinatie met de drang naar materiële onafhankelijkheid.
Een actueel thema, die ook onze Nederlandse gasten in de zaal tot discussies heeft bewogen. Niet iedereen in de zaal was blij met de bewoordingen uit het toneelstuk, waarin een van de hoofdpersonages zich een slaaf voelde. Het blijft echter een toneelstuk en drama, met grootste woorden. Het zijn niet de beelden van een film die het verhaal bij je binnen laten komen, maar de dialogen van de theateracteurs die met woorden hun publiek proberen te raken.
De treurigheid van de situatie bleef steeds ondergronds aanwezig. Zoals het misbruik van de arbeidsmigranten nog steeds aanwezig is. Laten we die vooral niet ontkennen. Uitbuiting is aan de orde van de dag. Om hoeveel mensen het gaat weet niemand precies. Volgepakte woningen, levensgevaarlijke situaties, mensen wiens huiskamer zich op straat bevindt. Weer of geen weer.
De manier waarop arbeidsmigranten worden behandeld in ons land is een keuze. Uitzenders en werkgevers kiezen er doelbewust voor werknemers te halen, zonder daarbij enige verantwoordelijkheid voor arbeidsomstandigheden en woonomstandigheden te dragen. Gemeenten die bedrijvigheid met open armen ontvangen, maar wegkijken bij de huisvestingsopgave. Het is totaal onverantwoord. Het wordt tijd dat de duimschroeven worden aangedraaid: geen arbeidsmigranten aan het werk, als basale mensenrechten niet op orde zijn.
Namens Buda Staging Performance en Match Support, danken we jullie voor de belangstelling en aanwezigheid.
Reactie plaatsen
Reacties